3. I. MỘT SỐ KIẾN THỨC CẦN LƯU Ý:
Tóm tắt văn bản là trình bày lại nội dung của một
văn bản gốc theo một mục đích đã định trước. Văn
bản tóm tắt thường ngắn hơn so với văn bản gốc.
Việc lựa chọn thông tin để đưa vào văn bản tóm tắt
phụ thuộc vào mục đích tóm tắt (giữ lại những ý
chính, luận điểm quan trọng, lược bỏ thông tin phụ,
nhưng vấn đề không phải luôn đơn giản như vậy).
Mục đích tóm tắt là nhân tố hàng đầu chi phối việc
tóm tắt văn bản. Tuy nhiên, văn bản tóm tắt phải
mang tính khách quan, yêu cầu hàng đầu là phải
phản ánh trung thực văn bản gốc.
4. Một số lưu ý khi tóm tắt văn bản:
1. Diễn đạt càng ngắn gọn, càng súc tích càng tốt, loại
bỏ những thông tin không cần thiết đối với mục đích
tóm tắt.
2. Văn bản tóm tắt phải luôn phản ánh trung thành tư
tưởng, luận điểm của văn bản gốc, không xuyên tạc
hay thêm thắt những luận điểm không có trong văn
bản gốc.
3. Người tóm tắt cần diễn đạt theo cách riêng của
mình, tránh đến mức tối đa dùng lại các câu, đoạn
trong văn bản gốc. Ưu tiên dùng câu đủ thành
phần, tránh dùng câu đặc biệt. Tuy nhiên,trong một
số trường hợp, chúng ta vẫn có thể sử dụng câu
tỉnh lược thành phần
5. Một số kỹ thuật có thể áp dụng trong tóm tắt văn bản:
1. Xác định ý chính, nội dung của mỗi đoạn văn và
của văn bản.
2. Diễn đạt lại các ý chính và nội dung đó bằng
một vài câu thích hợp.
3. Dùng các từ ngữ thích hợp để liên kết các câu
lại với nhau thành một văn bản hoàn chỉnh.
6. II. Bài tập thực hành:
Bài tập 9 (trang 104)
1. So sánh:
Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy rằng tóm tắt văn bản như
đã có chưa thành công vì phần đầu của văn bản tóm tắt quá
chi tiết nhưng phần sau lại sơ sài.
Văn bản nghệ thuật Văn bản khoa học thông thường
Tuân thủ mọi quy định trong việc tóm tắt văn bản
Có thể sử dụng ngôn từ
mang tính nghệ thuật, từ đa
nghĩa, mang tính biểu cảm.
Sử dụng ngôn ngữ chuyên
ngành khoa học của văn bản
được tóm tắt, từ đơn nghĩa,
không mang tính biểu cảm.
Có thể tóm tắt theo nhiều
cách: theo kết cấu, diễn biến
tâm lí, diễn biến thời gian,…
Phải tuân thủ theo đúng kết cấu của
văn bản gốc.
7. 2. Tóm tắt :
Trong những câu chuyện dân gian, chúng ta thường thấy
được khát vọng chiến thắng cái ác của nhân dân lao động.
Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra điều đó ở những câu chuyện
cổ Việt Nam như: Thạch Sanh, Tấm Cám, Sọ Dừa…
Tuy là của một quốc gia khác, nhưng câu chuyện “Truyện
chàng Rok” cũng đã nói lên khát vọng ấy của những người
dân Ấn Độ. Truyện kể rằng: “Ở phía Đông núi Dách, cách xa
làng Kông-mơ-xú có một con đại bàng rất mạnh và nhiều phù
phép. Mùa hè, nó thường bay đến các làng cắp các cô gái đẹp
về làm vợ. Cô em gái chàng Rok rất xinh đẹp và đã bị đại
bàng bắt mất. Rok thương nhớ em và đã nhờ một cụ già bày
cho cách cứu em gái. Nhờ ngọc quý của lợn rừng, kiếm sắt
của cá sấu, búa thiêng của chim gõ kiến, Chàng Rok đã giết
chết đại bàng và cứu được em sau ba ngày đêm đánh nhau
với chim dữ.”
8. Nhóm 3: Tô Việt Hương (nhóm trưởng)
Nguyễn Hà Phương Thảo
Ngô Thị Hà
Nguyễn Thị Như Ngọc
Nguyễn Thị Mai Ngọc
Nguyễn Thị Yến Ngọc
Lê Diệu Trang
Đoàn Phương Thuý
Đàm Thị Phương
Phạm Thị Phương
Sinh viên trình bày: Tô Việt Hương
…the end…
